کلیدواژه: صَفراء

به نام خدا

سلام

امروزمیخواهیم راجع به ریشه صَفَرَصحبت کنیم وکلیدواژه ماعبارتست از: صَفراء این ریشه به معنای رنگِ زرد بوده وطیف متنوعی رادربرمی گیردمثل زردتیره مایل به قهوه ای که در شتروگنجشک دیده میشودیارنگ زردمایل به نارنجی وقرمز که درزعفران یاصفران(Saffron) مشاهده میشود ونیزرنگ زرددرخشان یابرنزه وطلایی ورنگ زردعسلی مایل به خرمایی. به دسته ای ازفلزات نیزکه رنگ قرمزیاطلایی داشته باشندصُفرگفته میشودمثل طلا،مس،روی،برنج وبرنز. ازرنگ زرد درقران،به عنوان رنگی که مایه مسرّت وشادی بینندگان است ،نام برده شده است. صفرا،یازرداب،نیز نام مایع غلیظ زردرنگی است که توسط کبدساخته شده و درکیسه صفراذخیره میشود. صفرایکی ازاخلاطِ چهارگانه بدن نیزمیباشدکه ازجنس اتش بوده ورنگ پوستِ افرادصفراوی به زردی میزند. معنای دیگراین ریشه،صِفریاتهی وهیچ میباشدچراکه درفردی که کم خونی داشته باشد،چهره،رنگِ صورتی خودراازدست داده ومایل به زرد میشودکه ازان به رنگ پریدگی،تعبیرمیشود. علت نامگذاری ماه صَفَر،نیز،به این علت بوده بوده که این ماه ،بعدازماههای حرام واقع شده و اعراب جاهلی دراین ماههاجنگ نمیکردندولی بعدازپایان محرم وشروع صفر،جنگهاشروع شده و خانه هاازاذوقه وموادغذایی خالی میشدکه به نام صَفَریاماهِ صِفْرخوانده میشد. ویابنابه قولی،هنگام نامگذاری این ماه،درفصل پاییزواقع شده بوده که رنگ طبیعت به زردی میزده صَفیربه معنای سوت یاصدانیزازاین ریشه ومعنای صِفر گرفته شده چون بازدن ظروف خالی به یکدیگرصداتولیدمیشود. صِفْرالیَد،نیزبه معنای تهیدست میباشد. این رنگ نیز مانندرنگهای دیگر، مذکرومونث،داشته که به ترتیب اَصْفَروصَفراء نامیده شده وجمع ان میشودصُفْرْ صَفورانیزازاین ریشه بوده ،مصغّرصَفرامیباشدو نام دخترحضرت شعیب یا همسرحضرت موسی میباشد ومعنای ان میتوانددربرگیرنده هرکدام از معانی ذکرشده دربالا باشد مثل: دخترطلایی ،درخشان یاگندمگون،تهی ازگناه(پاک وبی الایش) ،گل زردیاسرخ،درخت خرمای بهشت،گنجشک یانوعی پرنده طلایی رنگ ونیزدخترپرسروصدا. وحالامیپردازیم به مثالهای قرانی این ریشه:

اَصْفَرْ،صَفراء:زردرنگ(به ترتیب برای مذکرومونث)جمعِ ان میشود>>>صُفْرْ مثال:اِنَّهابَقَرَةٌ صَفْرَاءٌفاقِعٌ لَونُهاتَسُرُّالنَّاظِرینَ :آن، ماده گاوی است زردِیکدست، که رنگ ان، بینندگان راشادومسرورسازد. مثال:کَأَنَّهُ جِمَالَةٌ صُفْرٌ:گویی شترانی زردرنگ هستند.

مُصْفَرَّة:زردشده مثال:فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا:پس ان را(زراعت را)زردشده دیدند.

برچسب‌ها

صفرا