کلیدواژه: اَلوان
به نام خدا
سلام
امروز می خواهیم راجع به ریشه [ ل و ن ] صحبت کنیم و کلید واژه ما عبارتست از: اَلوان معنای این ریشه، رنگ است ومُلَوّن به معنای رنگارنگ است. و حالا میپردازیم به مثالهای قرآنی این ریشه:
لَوْن:رنگ، جمع آن میشود >>> اَلْوان
مثال: قالُوا ادْعُ لَنارَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنَا مَا لَوْنُهَا: گفتند خدایت را بخوان برای ما بیان کند آن چه رنگی است
مثال: فَأَخْرَجْنَابِهِ ثَمَراتٍ مُخْتَلِفاً أَلْوَانُها: به وسیله آن، میوه هایی با رنگهای مختلف خارج ساختیم.
مثال: وَمِنْ ایاتِهِ خَلْقُ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلَافُ الْسِنَتِکُمْ وَ أَلْوَانِکُمْ: و از نشانه های او، آفرینش آسمانها و زمین و تفاوت زبانها و رنگهای شماست.
تبصره: در قرآن، از چند رنگ نام برده شده که عبارتند از: زرد، قرمز، آبی، سبز ،سفید و سیاه در ادامه توضیحاتی راجع به رنگها در زبان عربی داده میشود: در زبان عربی، رنگها نیز مثل سایر صفات، مذکر و مونث داشته، چنانچه برای مذکر بکار رود بر وزن أَفْعَل بوده و برای مؤنث، بروزن فَعلا است. و حالا می پردازیم به بیان این رنگها : کلمه اول برای مذکر، کلمه دوم برای مونث،کلمه سوم حالت جمع، کلمه چهارم صفت مفعولی (رنگ + شده) و کلمه آخر،معنای فارسی رنگ مربوطه است. ( دربعضی ریشه ها، مُصغّررنگ مونث نیز ذکرشده که نامی برای دختران نیز هست و با ستاره مشخص شده است)
أَحْمَر- حَمْراء- حُمْر قرمز * حُمِیرا
أَخْضر- خَضراء- خُضْر -مُخْضَرَّه سبز
أصْفَر- صَفْراء- صُفْر- مُصْفَرَّة زرد * صَفورا
أزْرَق- زَرْقاء- زُرْق آبی
أسْوَد- سَوْداء- سُود- مُسْوَدَّة سیاه * سُوِیدا
أَبْیَض- بَیْضاء- بِیٖض- مُبْیَضَّة سفید
تبصره: بعضی رنگها با افزودن حرف"ی" نسبت به آخر یک اسم ساخته میشوند مثل رنگ خاکستری و گلی؛ دراینصورت با اضافه کردن "ة" به آخر آنها، مونث میشوند مثل:
وَردْ (گل) >>> وَرْدی - وَردیَّة گُلی، صورتی
زَهْرْ (گل،شکوفه) >>> زَهْری- زَهْریة گُلی، صورتی
رَماد (خاکستر) >>> رَمادیّ- رَمادیَّة خاکستری
تبصره: از بعضی ریشه ها در زبان عربی برای بیان رنگ سبز تند مایل به سیاه استفاده شده است که عبارتنداز:
غِربیب، غَرابیب: سیاهی شدید
اَدهَم، دَهما، دُهْمْ ،مُدْهامَّة: سبز تند مایل به سیاه
اَحوْیٰ، حَوّا: سبز تند یا سیاه
اَسْمَرْ، سَمرا: سبزه یا گندمگون *سَمیرا
تذکر: (لازم به یاد آوریست که هرکدام از این رنگها و ریشه های آنها، دربخشهای قبلی این مجموعه به تفصیل، بحث شده است )