کلیدواژه:دنیا
کلیدواژه:دنیا
به نام خدا
سلام
امروزمیخواهیم راجع به ریشه دَنَوَ ومشتقات ان صحبت کنیم وكليدواژه ماعبارتست از: دنیا؛ اصل معنای این ریشه ،نزدیک بوده وبه معنای پست، پایین وکم نیز میباشد. مثال بارزاین ریشه ، دنيا هست که نسبت به اخرت، نزدیکتربوده ونعمتهاومراتب ان ، پست ترو وپایین تر وکم ترازاخرت میباشد. وحالاميپردازيم به مشتقات مختلف :
دانٍ،دانِى،دانِيَةٌ:نزديك مثال:وَجَنَی الْجَنَّتَیْنِ دَانٍ:میوه های هردوباغ نزدیک ودردسترس است. مثال:وَمِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِهاقِنْوانٌ دانِیَةٌ:وازشکوفه خرما،خوشه هایی نزدیک به هم پدیداوردیم.
دُنُوّ:نزديكى
دَنِىّ:پست وفرومايه
دُنيا،اَدنىٰ :(اسم تفضیلی به ترتيب براى مونث ومذكر) نزديكتریانزدیک ترین،پست تر،كمتر،پايين تر مثالهای این لغت عبارتنداز:
۱-غُلِبَتِ الرُّومُ فِی أَدْنَی الْأَرْضِ:رومیان درنزدیک ترین زمین مغلوب شدند.
۲-فَكانَ قابَ قَوْسَينِ اَوْ اَدْ نىٰ:پس به اندازه فاصله دوكمان ياکمترشد.
۳-وَلااَدْنىٰ مِنْ ذلكَ وَلااَكْثَر:ونه كمترازان ونه بيشتر
۴-إِذْأَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِالدُّنْیاوَهُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْویٰ:انگاه که شمادرناحیه نزدیک تر بودیدوانهادرناحیه دورتر.
۵-ذٰلِکَ أَدْنَیٰ أَنْ یَأْتُوابِالشَّهادَةِ عَلَیٰ وَجْهِهَا:اینگونه، نزدیکترهست که شهادت رادرست اداکنند.
۶-ذٰلِکَ أَدْنَیٰ أَنْ تَقَرَّ أَعْیُنُهُنَّ:این نزدیکتراست به اینکه چشمانشان روشن شود.
۷-أَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذِی هُوَ أَدْنَیٰ بِالَّذِی هُوَخَیْرٌ:ایاغذای پست تررابه جای غذای بهترانتخاب می کنید.
۸-یَأْخُذُونَ عَرَضَ هٰذَاالأَدْنیٰ:متاع این دنیاراکه پست ترهست میگیرند.
دَنا(فعل):نزديك شد مثال:ثُمَّ دَنَا:سپس نزدیک شد.
اَدْنَىَ:فروافكندن یاپایین انداختن مثال:يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلابيبِهِنَّ: فروافكنندبرخودروسرى هايشان را.
تبصره:
كلمه دون،تركيبى ازكلمات دُنُوّْ ودَنى هست و به معناى پست وفرومایه ،پایین ونزدیک ونیزبه معنای غيروجز،جداوبدونِ میباشد.این کلمه به معنای پس وپیش نیزامده است. نمونه این کلمه درفارسى ،عبارات ِ " مادونِ قرمز" به معنای پایینِ قرمز،و"دنياىِ دون "به معنای دنیای پست وفرومایه میباشند. وحالامیپردازیم به مثالهای قرانی این کلمه:
۱-مِنْ دونِ اللهِ:غيرازخدا
۲-وَيَغْفِرُمادونَ ذَلِكَ:وجُز،ان ،یاكمترازان راميبخشد.
۳-وَأَنّامِنَّا الصّالِحونَ وَمِنّادوُنَ ذٰلِکَ:وبعضی ازماصالح،وبعضی غیرِان(ناصالح) هستیم.
۴-لاتَتَّخِذُوابِطَانَةً مِنْ دُونِکُمْ:ازغیرخودتان،همرازنگیرید.
۵-قُلْ إِنْ کَانَتْ لَکُمُ الدَّارُ الْأَخِرَةُ عِنْدَاللّہِ خَالِصَةًمِنْ دُونِ النَّاسِ:بگواگرسرای اخرت درپیشگاه خدامخصوص شماست بدونِ مردم دیگر(یعنی دیگران سهمی ازان ندارند)
۶-وَ اِنَّ لِلَّذينَ ظَلَمواعَذابَاًدونَ ذَلِكَ:وبراى كسانيكه ستم كردندعذابى به جزان،و نزدیکتر(درهمين دنيا)هست .
۷-فَاتَّخَذَتْ مِنْ دونِهِمْ حِجاٰبَاً:وجداازانها،پرده ای برای خود،قرارداد(خودراازانهاجداکرد)
۸-مِنْ دوُنِهِماٰ جَنَّتٰانِ:به جزان دو(درمرتبه پایین تر ازان دو)،دوباغ دیگرهست.
۹-وَوَجَدَ مِنْ دوُنِهِمُ امْرَأَتَیْنِ :وجداازانها(کمی پایینترازانها) دوزن رایافت.
۱۰-لایَتَّخِذِالْمُۏْمِنُونَ الْکافِریٖنَ اَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ الْمُۏْمِنیٖنَ:اهل ایمان نبایدبجزمومنان(غیرازمومنان،بجای مومنان) کافران رادوست وولی خودبگیرند.