کلیدواژه:تَحَصُّن

به نام خدا

سلام

امروز میخواهیم راجع به ریشه [ح ص ن] صحبت کنیم و کلیدواژه ما عبارتست از: تَحَصُّن معنای این ریشه، مستحکم کردن، سنگربندی کردن، حصارکردن، حفظ و نگه داشتن است. حِصْن، به معنای حصار محکم، قلعه، دژ، سنگر و برج و بارو است. حَصین، به معناى بسیار محکم و حفاظت شده است. تَحَصُّن (از باب تفعّل) در لغت، به معنای درحصارشدن، بست نشستن، پناه جستن و در جای محکم و استوار قرار گرفتن، است و در اصطلاح، نوعی عمل اعتراضی است که در آن گروهی از افراد با هدف سیاسی، اجتماعی یا اقتصادی در یک مکان مهم مستقر میشوند و آنجا را ترک نمیکنند (محکم و استوار در آنجامیمانند) تا وقتی که یا با خواسته آنها موافقت شود یا با توسل به زور یا دستگیر شدن از آنجا اخراج شوند. اين ريشه به هرنوع حفظ و نگه داشتنی نیز گفته میشود، از جمله کسی که خود را ازبی عفتی نگه بدارد. این ریشه وقتى درموردزنان بکار میرود، منظور زنانی است كه در اثر شوهر كردن يا عفيف بودن، خود را از بی عفتی نگه میدارند (بنابراین، معنای دیگر آن، شوهر کردن است) به مرد پاک، مُحْصِن و به زن پاکدامن یا شوهردار،مُحْصَنه گفته میشود. منظور از مُحْصَنات درقرآن، زنان پاکدامن، یا زنان شوهردار هستند که با توجه به مفهوم کلی آیه، یکی از دو معنا استنباط ميشود. و حالا میپردازیم به مثال‌های قرآنی این ریشه:

️اِحْصان: (ازباب اِفعال) حفظ کردن، مستحکم کردن، خود را عفیف و پاک نگه داشتن، شوهر کردن

مثال: وَ عَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأْسِكُمْ: ساختن زره را به او آموختيم تا شما را در جنگهایتان حفظ کند.

مثال: إلَّا قَلِيلاً مِمَّا تُحْصِنُونَ: جز مقدار اندكى از آنچه (به عنوان بذر) حفظ و نگه داری می کنید.

مثال: وَمَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ الَّتِى أحْصَنَتْ فَرْجَهَا: و مریم دختر عمران که دامان خود را پاک نگه داشت.

مثال: فَإِذَا أُحْصِنَّ: پس چون شوهر کردند

️حِصْنْ: قلعه و دژ، حصار، جمع آن میشود >>> حُصُون

مثال: وَظَنُّوا أَنَّهُمْ مَانِعَتُهُمْ حُصُونُهُمْ مِنَ اللهِ: و گمان میکردندکه دژهای مستحکمشان، انها را از(عذاب) خدا مانع میشود.

️مُحْصِن: مرد عفيف، جمع آن ميشود >>>مُحْصِنين

مثال: مُحْصِنينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ: در صورتيكه پاک باشید و زناکار نباشید.

️مُحْصَنة: زن پاکدامن، زن شوهردار، جمع آن میشود >>> مُحْصَنَات

مثال: وَ الْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاءِاِلَّا مَامَلَكَتْ اَيْمَانُكُمْ: و (نكاح) زنان شوهردار(نيز بر شما حرام شد)مگر آن زنانیکه (درجنگ باکفار) متصّرف شده اید (زیرا اسارت آنها در حکم طلاق است)

مثال: وَ مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ مِنْکُمْ طَوْلاً اَنْ یَنْکِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُوْمِنَاتِ: و هر كس از شما که از نظر مالی نميتواند زنان (آزاد) پاکدامن با ایمان را به همسری درآورد.

️مُحَصَّنَة: مستحکم و حصارشده، دژ

مثال: لا یُقَاتِلُونَکُمْ جَمِیعاً اِلّا فِی قُریً مُحَصَّنَةٍ: آنان هرگز بصورت گروهی با شمانمی جنگند جز در دژهای محکم.

برچسب‌ها

حصن