کلیدواژه:طریق
کلیدواژه:طریق
به نام خدا
سلام
امروز میخواهیم راجع به ریشه [ ط ر ق ] صحبت کنیم و کلیدواژه ما عبارتست از: طریق معنای اصلی این ریشه، دَقّ و کوبیدنِ با شدت است به طوری که صدای آن به گوش ها برسد و طَریق (بر وزن فَعیل)، به معنای راه است زیرا رونده، آن را، با پای خود می کوبد و طارِق، یعنی کوبنده و راه رونده. اصطلاح کوبیدن و رفتن، نیز که گاهی در مکالمات استفاده میشود، کنایه از پیمودن راه است. به کسی که در شب می آید نیز طارق گفته میشود، چون در شب، درها را بسته می بیند و ناچار در را می کوبد. به ستاره نیز طارق گفته اند، چون فقط شبها در آسمان ظاهر میشود. منظور از طارق در قرآن، میتواند هر ستاره درخشان و یا ستاره ای خاص باشد، از جمله مواردی که ذکر شده اند سیاره زهره، زحل، ثریا و شهاب هستند. طریقة (طریقت)، جهت و راهی است که مرتبه ای بعد از مرتبه ی دیگر ادامه می یابد و از باب استعاره، به هر مسلک و روشی که انسان آن را پیروی میکند، طریقت، اطلاق میشود. در اصطلاح صوفیه، طریقت، به معنای سیر و سلوک به سمت خدا و تزکیه باطن و پیمودن منازل تعالی و تکامل است. .( در واقع ریشه طرق، چون به معنای پیمودن در شب است برای سیر وسلوک باطنی بکارمیرود که طریقت نامیده میشود در مقابل شریعت، که رعایت آداب ظاهری دین است) به طبقات آسمان نیز، طَرائق میگویند چون آسمان، راه عبور فرشتگان، و امر الهی و مدارِ حرکت کرات آسمانی است. و حالا میپردازیم به مثالهای قرانی این ریشه:
🔺طریق: راه مثال: فَٱضْرِبْ لَهُمْ طَرِيقٗا فِي ٱلْبَحْرِ يَبَسٗا: و براى آنان راهى خشك در دريا قرار ده
🔺طَریقَة: راه، راه حق، طبقه، مذهب و کیش، فرقه،حالت، رأی و نظر،جمع آن میشود>>> طَرائِق مثال:وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَآئِقَ: و همانا ما بالاى سرتان هفت راه (هفت طبقه آسمان) را آفريديم مثال: كُنَّا طَرَآئِقَ قِدَدٗا: ما بر مذاهب گوناگون و متفاوتى هستيم مثال: قَالُوٓاْ إِنْ هَٰذَٰنِ لَسَٰحِرَٰنِ يُرِيدَانِ أَن يُخْرِجَاكُم مِّنْ أَرْضِكُم بِسِحْرِهِمَا وَيَذْهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ ٱلْمُثْلَىٰ: گفتند مسلماً اين دو نفر (موسی و هارون) جادوگرند، مى خواهند شما را با جادويشان از سرزمينتان بيرون كنند و آيين برتر شما را از بين ببرند مثال: وَأَلَّوِ ٱسْتَقَٰمُواْ عَلَى ٱلطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَٰهُم مَّآءً غَدَقٗا: و اگر [انس و جن] بر طريق حق پايدارى كنند حتماً آنان را از آب فراوانى سيراب خواهيم كرد مثال: إِذْ يَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِيقَةً إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا يَوْمٗا: آن گاه كه بهترین آنان در مشی و طریقت مى گويد، جز يك روز درنگ نكرده ايد
🔺طارِق: کوبنده مثال: وَٱلسَّمَآءِ وَٱلطَّارِقِ: سوگند به آسمان و کوبنده شب (اختر شبگرد)