کلیدواژه:سنّ
کلیدواژه:سنّ
به نام خدا
سلام
امروزمیخواهیم راجع به چندریشه مشابه هم (سَنَنَ،سَنَهَ،سَنَة وسَنَوَ )صحبت کنیم و كليدواژه ما عبارتست از:
سِنّ
این ریشه ها،معانی مختلفی دارندکه معروفترین ان،
جاری شدن یا گذشتِ زمان ،همراه باتغيير وفرسودگى میباشد.
سِن، به معنای عمریاسال نیزازاین ریشه میباشدکه جمع ان،سنین میباشد ومُسِن،به شخص سالخورده گفته میشود.
سَنَة یاسَنَو نیزبه معنای سال بوده که جمع ان میشودسَنَوات.
این کلمه اگربافعل أَخَذَ ازمصدرمواخذه همراه شودبه معنی سالِ سخت همراه باقحطی خواهدبود.
درزبان عربى، سِن،معناى ديگرى هم داردكه دندان هست وجالب است بدانيم دندان ،ارتباطِ نزديكى با سنّ دارد،مثلا درانسان،تخمين سن تقريبى بااستفاده از دندانهاى عقل، حتى ازاندازه گيرى ِ مچِ دست نيزدقيق تر است .همچنين درتخمينِ سنِ حيواناتى مثل اسب وگوسفند،نيز،روش اصلى،بررسى ِوضعيت دندانهاى انهاميباشد.
یکی دیگرازمعانی این ریشه،تیزی یاتیزکردن وشکل دادن میباشد(یکی ازصفات دندان نیز،تیزی میباشد) وسِنان،به سرنیزه گفته میشود.
كلمه ديگراين ريشه،سُنّت میباشد كه به معناى رسم وقانون، یاراه وروشى هست كه درطى سالهامستمروجاريست.
سُنّی یعنی مربوط به سنّت، وتَسنّن،یعنی متغیرشدن وبه راهی رفتن.
ازمعانی دیگراین ریشه،جاری شدن یاریختن میباشد.
مَسْنون ،که صفت مفعولی ازاین ریشه هست به معنای سنّت وعُرْف شده،تیزشده،ریخته شده وجاری ویاچیزی که دراثرگذشت زمان، تغییرشکل داده وفاسدشده میباشدمثل لجن بدبو ،که درقران،معنای اخیرموردنظرمیباشد.
وحالاميپردازيم به مثالهای قرانی این ریشه ها:
🔺سنَة،سَنَوْ:سال>>>جمعِ ان ميشود:سِنين،سَنَوات
مثال:سِنينَ عَدَداً:ساليانى چند
مثال:لَوْيُعَمَّرُاَلْفَ سَنَةٍ:كاش هزارسال عمركند.
مثال:لِتَعْلَمواعَدَدَالسِّنين:تاعددسالهارابدانيد.
مثال:وَلَقَدْأَخَذْناآلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنين:آل فرعون راباسالهاى سخت مؤاخذه كرديم.(فرعونيان رابه قحطى دچاركرديم)
🔺مسنون:فاسد،گنديده،بدبو
مثال:وَلَقَدْخَلَقْنَاالْاِنْسانَ مِنْ صَلْصالٍ مِنْ حَمَإٍمَسنون:وماانسان راازگِلِ خشک شده سیاه گندیده افریدیم.
🔺سنّ:دندان
مثال:وَالسِّنَّ بِالسِّنِ:دندان دربرابردندان
🔺سنَّة:سيره،طريقه،روش>>>جمعِ ان ميشود:سُنَن
🔺سنَه:سالهابرچيزى گذشتن،تغييركردن،دگرگون شدن،فاسدشدن
مثال:فَانْظُرْاِلىٰ طَعامِكَ وَشَرابِكَ لَمْ يَتَسَنَّه:به غذاونوشيدنى خودبنگركه تغييرنكرده است(فاسدنشده است)
⚠️تبصره یک:
ریشه اَسَنَ نیزشباهت باریشه سَنَنَ داشته به معنای تغییریافتن ودگرگون شدن میباشد که درمورداب به معنای تغییررنگ وبو ومزه ان میباشد.
🔺اٰسِن:گندیده،بدبو
مثال:فیهااَنْهارٌمِنْ ماءٍ غَیْرِاٰسِنٍ:دربهشت ،نهرهایی است ازاب تغییرناپذیر(که رنگ وبو وطعم ان برنگشته است)
⚠️تبصره دو:
كلمه سِنَة،به معناى خواب الودگى ياچُرت هست كه به لحاظِ آوايى مشابه اين ريشه هاميباشدولى دراصل،ازريشه وَسَنَ بوده ارتباطى باريشه هاى موردنظرماندارد.
مثال:لاتَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلانَوْمٌ:اوراچُرت وخوابى نميگيرد.