کلیدواژه: صفّین
کلیدواژه: صفّین
به نام خدا
سلام
امروز میخواهیم راجع به ریشه [ص ف ن]صحبت کنیم و کلید واژه ما عبارتست از: صِفّین اصل معنای این ریشه، جمع کردن بین دو شیء است به گونه ای که یکی به دیگری پیوند بخورد و تبدیل به یک شیء دو قسمتی شود مثل کاغذی که از وسط تا شده و به دو قسمت تقسیم شده باشد (دو تایی یا جفت، دولا) به نوعی از کیف که دو قسمتی باشد نیز صُفْن گفته میشود مثل خورجین که بر دو طرف اسب یا دوچرخه آویزان شده و سوار در وسط می نشیند. ویا خورجین مخصوص انسان که یک قسمتِ آن را روی سینه و قسمت دیگر را روی شانه می اندازد. این کیفها معمولا مسطح بوده بصورت یک قسمتی نیز استفاده میشوند که با یک بند از روی شانه آویزان میشوند. به کیسه نگهدارنده بیضه ها نیز صَفْن یا صَفَن گفته میشود چون دو قسمتی بوده و یک دیواره مشترک میانی دارد. به خوشه، نیز صَفَن گفته میشود که شامل چندین گل، دانه یا میوه به هم پیوسته است که به یک محور متصل بوده و از ساقه یا شاخه آویزانند. به کندوی زنبور عسل هم، صَفَن گفته میشود چون هر خانه، دیوار مشترک با خانه مجاور خود دارد. ورید صافِن، یا صافنوس، نیز از این ریشه بوده نام یک جفت سیاهرگ سطحی پا هستند که یکی از آنها (صافن کوچک) درقسمت خارجی ساق پا ، ودیگری (صافن بزرگ) درقسمت داخلی ران و ساق پا قرار گرفته اند. از ورید صافن بزرگ، به دلیل موقعیت سطحی و طول بلند آن، در خونگیری یا پیوند عروق کرونر قلب استفاده می شود. به اسبهایی که روی دو پا بلند شده و می ایستند، نیز صافِنه گفته میشود (پاهای جفت کرده) به اسبی که روی سه پا ایستاده و سر سم پای چهارم را بر زمین گذاشته باشد نیز صافِنَة میگویند. در این حالت نیز پای چهارم به روی خود تا شده و به اصطلاح دو لا میشود و این وضعیتی است که در آن، اسب، آماده حرکت میشود (مثل حالتی که ورزشکاران درشروع مسابقات دو و میدانی به خود می گیرند) هر دوی این موارد، مخصوص اسبهای چابک و تیز رو است. اصطلاح صَفْنْ، در مورد انسانی که دو پای خود را جفت کرده باشد نیز بکار میرود و این عمل، یعنی چسباندن پاها به یکدیگر در قیام نماز، برای خانمها مستحب، وبرای آقایان مکروه است. این ریشه به معنای به فکر فرو رفتن نیز آمده است چرا که در این حالت نیز ،فرد معمولا یکی از دستان خود را زیر چانه قرار داده و دست از آرنج خم میشود و به اصطلاح دولا، میشود. صِفّین، بر وزن فِعّیل، (مثل سِجّین، سِجّیل، سِکّین) نیز از این ریشه بوده نام محلّی است که جنگ معروف صِفین، در آن، اتفاق افتاد و بعضی از جغرافی نگاران معتقدند که در این محل، جنگهایی توسط بنی اسرائیل انجام شده است و وجه تسمیه این مکان میتواند تازیدن اسبهای صافنه (اسبهای چابک جنگی) در این منطقه باشد. وحالا می پردازیم به تنها مثال قرانی این ریشه:
🔺صافِنَة:اسبی که بر سه پای خود ایستاده و سر سم چهارم را بر زمین نهاده باشد، یا اسبی که بر دو پا ایستاده و دوپای جلو را بلند کرده باشد،جمع آن میشود>>>صافِنات مثال: إِذْ عُرِضَ عَلَيْهِ بِٱلْعَشِيِّ ٱلصَّـٰفِنَٰتُ ٱلْجِيَادُ: [ياد كن] هنگامى را كه در پايان روز اسب هاى چابك و تيزرو را بر او عرضه كردند.