کلیدواژه: رقیه
کلیدواژه: رقیه
به نام خدا
سلام
امروز میخواهیم راجع به ریشه [ر ق ی] و مشتقات آن صحبت کنیم و کلید واژه ما عبارتست از: رقیّه معنای اصلی این ریشه، بالا رفتن یا به مقام بالاتر رسیدن است که مصدر آن ميشود:رَقْیْ، و واژه های ارتقاء و ترقّی از اين دسته هستند. این ریشه به معنای دعا نیز هست چون دعا هم به سوی آسمان، بالامیرود و مصدر آن میشود: رَقْیْ و رُقْیَه. رُقْیَه، یارُقْيِه، به معنای دعا، تعویذ، وِرد و افسون است، دعایی که از بلاها محافظت میکند و باعث شفای بیمار میشود. رُقْیه ى شرعیه، پناه بردن به خداوند به وسیله دعا و آیات قرآن است. راق، اسم فاعلی بوده به معناى كسى است كه رُقيه میخواند و بیمار را شفا میدهد. رقيه خوانی يك هنر بوده كه در زمان پیامبر و قبل از آن وجود داشته است. اسم رُقَيَّه يارُقَيِّه، نيز از اين ريشه بوده و مُصغّر رُقْيَه است به معناى ترقی و بالارفتن (درپیشگاه خدا)، دعا يا افسون، تعویذ. رقیه، نام یکی ازچهار دختر پیامبر اکرم صلی الله علیه واله و سلم و نیز دختر امام حسین علیه السلام است. ترقوه نیز از این ریشه بوده به معنای استخوانهای دو طرف ریشه گردن ماست که گلو را در بر گرفته اند و وجه تسمیه آن، اینست که در هنگام مرگ، نفس و جان به سوی آنها بالا میرود و به اصطلاح، جان به گلوگاه میرسد. و حالا میپردازیم به مثال‌های قرانی این ریشه:
️رَقَیَ: بالارفتن (فعل)
️رُقِىّْ: بالارفتن، ترفیع(اسم)
مثال: أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ أَوْتَرْقَى فِى السَّمَاءِوَلَنْ نُؤْمِنَ لِرُقِيِّكَ:یا براى تو خانه اى از زر و زیور باشد يا در آسمان بالا روی و به بالا رفتن تو هرگز ایمان نمی آوریم.
️إرتقاء: بالا رفتن(مصدر)
مثال: فَلْيَرْتَقُوا فِى الاسباب: پس به هرسبب که میتوانند (براسمان) بالاروند.
️راقٍ: بالا برنده، کسی که رُقْیه میخواند (شفادهنده، نجات دهنده)، هر چیزی که باعث نجات بیمار از مرگ است
مثال: وَ قِيلَ مَنْ راقٍ: و گفته شود کیست نجات دهنده (کیست كسى كه رُقْيه ميخواند تا بیمار را نجات دهد)
️تَرْقُوَة: استخوان ترقوه، گلوگاه، جمع آن ميشود >>> تَراقِى
مثال: كَلَّا إذَا بَلَغَتِ التَّرَاقِىَ: چنین نیست آنگاه که (جانشان) به گلوگاه رسد.