کلیدواژه:مبادرت
کلیدواژه:مبادرت
به نام خدا
سلام
امروز میخواهیم راجع به ریشه [ ب د ر ] صحبت کنیم و کلید واژه ما عبارتست از: مبادرت معنای این ریشه، عجله و سرعت و سبقت است. مبادرت، یعنی پیش دستی کردن، اقدام به کار ی کردن و پیشی گرفتن. و چون کسی که پیشتاز و پیشرو هست کار را به سرعت تمام میکند، این ریشه به معنای تمام وکمال نیز به کار رفته است. به ماه شب چهارده (ماه تمام) نیز،بَدْر میگویندکه بخاطر پیشی گرفتن ماه بر غروب خورشید (دیده شدن ماه قبل ازغروب) ونیز پُر و کامل بودن آن است. به تمامِ هر چیز هم بدر گفته میشود. بدر، همچنین نام مکانی بین مکه و مدینه است که جنگ بدر در آن اتفاق افتاد. به جوانِ تمام درجوانی، بادِر میگویند یعنی سبقت گیرنده. به خرما و میوه رسیده نیز، بادِر میگویند. به کیسه پر از پول، بَدْرَة گفته میشود. متبادر شدن چیزی به ذهن، یعنی خطور ناگهانی و بی مقدمه چیزی به ذهن بدون اندیشیدن به آن، که نشاندهنده سرعت بالای ذهن است. این ریشه درقرآن، درمورد پیش دستی کردن و شتاب کردن در گرفتن اموال یتیم پیش از آنکه به سن بلوغ برسد بکار رفته است. و حالا میپردازیم به مثالهای قرآنی این ریشه:
بِدار: پیشی گرفتن، شتافتن، عجله کردن
مثال: وَ لا تَأکُلوها اِسرافاً و بِداراً اَنْ یَکْبَروا: پیش از آنکه بزرگ شوند اموالشان را با اسراف و عجله نخورید.
بَدر: نام محلی بین مکه و مدینه
مثال: وَ لَقَدْ نَصَرَکُمُ الّلهُ بِبَدْرٍ وَ اَنْتُمْ اَذِلَّةٌ: و خدا شما را در جنگ بدر یاری کرد با آنکه ضعیف بودید.