کلیدواژه:غبار
کلیدواژه:غبار
به نام خدا
سلام
امروزمیخواهیم راجع به ریشه غَبَرَ ومشتقات ان صحبت کنیم وکلیدواژه ماعبارتست از: غبار اصل معنای این ریشه، گَردبسیارنرمی است که درهواپراکنده میشود. واژه غُبار، بروزن فُعال میباشدکه این وزن،دلالت برخُردشده وبقایای چیزی میکندمثل رُفات،دُخان ،تُراب، حُطام ،عُثارو..... وچون غبار،تیره رنگ است،معنای دیگراین کلمه،رنگ تیره میباشد. فعل این ریشه،معانی متعددی به خودمیگیرد: مثل،غبارالودشدن،باقی ماندن غبار،نشستن غبار،برخاستن غبار،بلندشدن غبارو....که دومورداخیرمیتواندکنایه ازبرانگیختن باشدمثل اصطلاح" گردوخاک کردن "که منظورازان،جاروجنجال به پاکردن میباشد. بنابراین این ریشه هم،به معنای رفتن وگذشتن است(غبارمتحرک که درفضاپخش میشود)وهم به معنای به جاماندن است(غبارثابت که ازگردوخاک متحرک جداشده وبرروی اشیامی نشیند) غابرکه اسم فاعلی این ریشه میباشد،نیزمیتواندهم به معنای رونده وگذرنده وهم به معنای باقی مانده باشدکه درقران،معنای اخیرمدنظربوده ومنظورازان باز ماندن کسی بعدازرفتنِ همراه یامصاحب اومیباشد(غبارزده) بنابراین،ازویژگیهای این ریشه: ۱-همراهی درابتدا ۲-جداشدن وبازماندن بعدازهمراهی بوده وبا ماندن به تنهایی فرق دارد. منظورازغابرین درقران ،بازماندگانِ درشهربعدازخروج حضرت لوط واهل اوهستند(که محکوم به عذاب بودند) درقران هرجاازاین کلمه نام برده شده منظورزن حضرت لوط بوده است(که باهلاک شوندگان بود) درقران،منظورازچهره های غبارالود،چهره های غمگین است که ازشدت غم واندوه،تیره شده وبه رنگ غباردرامده اند. کینه ودشمنی نیزچهره راغبارالودمیسازند. وحالامیپردازیم به مثالهای قرانی این ریشه:
🔺غبَرَة:غبار،گردوخاک مثال:وَوُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ عَلَیْهَاغَبَرَةٌ:وصورتهایی دران روزغبارالودهست.
🔺غابر:باقیمانده،بازمانده(درمیان هلاک شوندگان)
مثال:قَدَّرْنَاإِنَّهَالَمِنَ الْغَابِرِینَ:مقدرداشتیم که ازبازماندگان باشد.
مثال:إِلَّاعَجُوزًافِی الْغَابِرِینَ:جزپیرزنی که درمیان باقیماندگان بود.