کلیدواژه: دثار
به نام خدا
سلام
امروز می خواهیم راجع به ریشه [د ث ر] صحبت کنیم و کلید واژه ما عبارتست از: دثار معنای اصلی این ریشه، احاطه کردن یا فراگرفتن مُضاعفِ چیزی است، مثل لباسی که روی لباس دیگر پوشیده می شود، یا هر چیزی که روی چیز دیگر اضافه شود، مثل چرک و پلیدی که روی لباس بنشیند، یا زنگ زدگی روی شمشیر یا سوار شدن مرد بر روی اسب این ریشه به زیادی و بسیار، هم گفته می شود مثل مال بسیار یا مالی که روی مال انباشته می شود این ریشه همچنین در مورد سالخورده شدن و مندرس شدن و متروک شدن نیز به کار می رود، به معنی مدت زمان و تاریخی که از روی چیزی گذشته و باعث کهنه شدن آن شده است. معنای دیگر این ریشه، پوشاندن یا محو اثر و ناپدید کردن و نابود کردن آن است.
دِثار، نوعی جامه است که آن را روی جامه های دیگر می پوشند مثل جبه و عبا و چادر. (روئین # زیرین)
دثار، همچنین به روپوش یا لباس گرمی که در زمستان می پوشند، گفته می شود.
به رو انداز مثل پتو و ملافه که در خواب بر روی خود می کشند، نیز دثار گفته می شود.
تَدَثُّر، مصدر از باب تفعّل بوده، به پوشیدن دثار و انداختن و پیچیدن ملافه و پتو و...به دور خود در هنگام خواب گفته می شود.
☆این کلمه، به کنایه از سستی و رخوت و سکون نیز به کار می رود☆
مُدَّثِّر، اسم فاعلی از این ریشه بوده به معنای جامه بر خود کشیده است و اصل آن مُتَدَثِّر است كه تاء به دال عوض شده و در آن ادغام گرديده است.
مدَّثِّر، همچنین یکی از القاب پیامبر اکرمﷺ است که در قرآن کریم با این عنوان، از طرف خداوند مورد خطاب قرار گرفته است و مربوط به هنگامی است که پیامبر در نتیجه آزار مشرکان در بستر خود، بیمارگونه آرمیده و جامه به خود پیچیده بود و خداوند در این آیه، پیامبر را مورد ملاطفت قرار داده و او را به برخاستن از بستر و قیامِ لله و پرداختن به امر رسالت بر می انگیزد.
و حالا می پردازیم به مثال قرآنی این ریشه:
مُدَّثِّر: جامه بر سر کشیده
مثال: يَـٰٓأَيُّهَا ٱلْمُدَّثِّرُ: اىجامه بر سر کشیده!