کلیدواژه:غشاء
کلیدواژه:غشاء
به نام خدا
سلام
امروزمیخواهیم راجع به ریشه غَشَیَ ومشتقات ان صحبت کنیم وكليدواژه ماعبارتست از:
غشاء
غَشَیَ دراصل به معناى پوشاندن يافراگرفتن ميباشد.
درزیست شناسی ،غشاء یادیواره سلولی ، به پرده ياپوششى گفته میشود كه دورسلول راميگيرد.
یکی ازمشتقات این ریشه، به معنای قیامت بکاررفته است چون عذاب ووحشت ان روز فراگیربوده همه رامی پوشاند.
ازمفاهیم دیگراین ریشه،بیهوش شدن(پوشیده شدن هوشیاری)وامیزش(هم پوشانی)میباشد.
واژه غش،نیز دراصل،غَشْىْ بوده که حرف اخرِآن "ى" حذف شده و دومعنادارد:
١- ازهوش رفتن(پوشيده شدن هوشيارى)
٢-تقلب وخيانت (پرده پوشى برحقيقت)
وحالاميپردازيم به مشتقات مختلف این ریشه:
🔺غشِىَ:پوشاندن وفراگرفتن
مثال:وَالَّيْلِ اِذايَغْشىٰ:سوگندبه شب انگاه كه (روز را)بپوشاند(فراگيرد)
🔺غشّىٰ،اِسْتَغْشىٰ:پوشاندن
مثال:حينَ يَسْتَغْشونَ ثِيابَهُمْ:هنگاميكه لباسهايشان رابرسرميكشند
مثال:اِذْ يُغَشّيكُمُ النُّعاسَ:انگاه كه خوابِ سبك،شمارافراميگرفت
مثال:فَغَشِيَهِمْ مِنَ الْيَمِّ ماغَشِيَهُمْ:وموجى ازدرياانهارافراپوشيد.
مثال:فَغشّئٰاهٰاماغَشّیٰ:سپس انان را(باعذابی سنگین)پوشانید.(عذاب )انهارافراگرفت
مثال:اِذْ یَغشَی السِّدْرَةَمایَغْشیٰ:انگاه که سدرة المنتهی راپوشانیدآن (نور)که میپوشاند.
🔺يغْشىٰ عَلَيْه:بيهوش ميگردد
🔺المَغْشىّ عليه:بيهوش(كسيكه فكروشعورش پوشيده شده باشد)
مثال:وَيَنْظُرونَ اِلَيْكَ نَظَرَالْمَغْشىِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ:مثل كسيكه ازسكراتِ موت، بيهوش شده ،به تونگاه ميكنند
🔺غاشيه:فراگيرنده،پوشاننده،پوشش،بالاپوش
(كنايه ازروزقیامت)>>>جمعِ ان ميشود:غَواش
مثال:هَلْ اَتيٰكَ حَديثُ الْغَٰشِيَة:اياداستانِ روزِقيامت،به تورسيده است.
مثال:أَفَأَمِنُواأَنْ تَأْتِیَهُمْ غاشِیَةٌ مِنْ عَذَابِ الّلهِ: ایا(کافران)ازاینکه پوششی ازعذاب خدا(عذاب فراگیر)به انان برسد،درامان هستند؟
مثال:وَمِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ :و روى انان،پوششهايى است
🔺غشا،غِشاوَة:پرده،پوشش،غلاف
مثال:وَعَلىٰ اَبْصارِهِمْ غِشٰوَةٌ:وبرچشمانشان،پرده اى است
🔺تغَشّىٰ:فراگرفتن،اميزش كردند
مثال:فَلَمّاتَغَشّٰهاحَمَلَتْ حَمْلاً خَفيفاً:پس هنگاميكه بااواميزش كرد،حملى سبك برداشت
🔹تبصره:
دوريشه داريم كه ازنظرظاهرومعنى شبيه ريشه موردبحث ميباشندكه عبارتندازغطَأَ وغَطَشَ
🔺غطاء:پرده
مثال:وَكَشَفْناعَنْكَ غِطاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ الْحَديدٌ:وپرده راازتوبرداشتيم پس،ديده ات امروزتيزبين است.
🔺غطَشَ:تاريك شدن
🔺اغْطَشَ:تاريك كردن
مثال:وَاَغْطَشَ لَيْلَها:وشبش راتاريك گرداند